Tentoonstelling Ferdinand Schirren van 22.11.11 tot 04.03.2012 in de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten te Brussel

Met een tentoonstelling gewijd aan Ferdinand Schirren (1872–1944) blijven onze musea minder bekende kunstenaars, die echter in de collectie goed vertegenwoordigd zijn, onder de aandacht brengen. Alhoewel Ferdinand Schirren erkend wordt als de eerste Belgische ‘fauvist’ blijft zijn oeuvre in de schaduw van de alomtegenwoordige Rik Wouters staan. Dit weerspiegelt zich ook in onze collecties waar de belangstelling vooral uitgaat naar de vernieuwende kunst van Wouters. Toch beschikken de Musea, dankzij hun recentste aanwinsten, over een aantal werken van Schirren dat representatief is voor alle fases van zijn artistieke ontwikkeling en voor de verschillende technieken die hij aanwendde. Schirren begon zijn artistieke loopbaan als beeldhouwer. Zijn meesterwerk – een jeugdwerk – is een portretbuste van Helena P. Blavatsky, de geestelijke leidster van de theosofische beweging. Dit beeld, dat zich sinds 2007 in onze collecties bevindt, is buitengewoon expressief. In de veelzijdige sculpturale productie van de kunstenaar, die de bezoeker op de tentoonstelling zal ontdekken, neemt het een unieke plaats in. Terwijl de buste van Blavatsky monumentaliteit nastreeft en uitgelegd kan worden in het licht van de theosofische tendensen rond de Eeuwwisseling, legt Schirren zich vanaf 1904 vooral toe op de schilder- en tekenkunst.
Hij kende daarbij een grote autonomie aan kleur toe, van waaruit hij de vormen construeerde. De vroege werken die hij in zijn atelier op het Brabantse platteland schilderde liggen dicht bij de aquarellen die Matisse, Manguin en Camoin in 1905 in Collioure realiseerden. Vanaf de eerste olieverfschilderijen van ca. 1904 en de aquarellen uit 1906 waarvan onze Musea een mooi, met een krachtige tachistische toets geschilderd exemplaar bezitten, zal de bezoeker een ontwikkeling met twee snelheden ontdekken. In de tekeningen en vooral in de aquarellen geeft Schirren van meet af aan blijk van een vlotheid die in zijn schilderkunst pas vanaf 1917, en met name in zijn meesterwerk De vrouw aan de piano, terug te vinden is. Vanaf dat moment verwordt kleur gedurende de rest van zijn leven, tot het essentiële middel om een synthetisch werk te construeren. Hij was nochtans ook een begenadigd tekenaar en had als beeldhouwer een bijzondere aandacht voor vorm. Tussen 1910 en 1912 werkte hij trouwens hoofdzakelijk met houtskool en roodkrijt. De tekeningen uit die periode – interieurs, naakten en portretten – zijn gevoelige werken met een zachte expressiviteit. Aan deze tentoonstelling die sculpturen, schilderijen, aquarellen en tekeningen omvat, zal eenieder veel genoegen beleven. Met vooral onderwerpen uit het huiselijke leven, een vaak intimistisch oeuvre en efemeer aandoende aquarellen neemt Schirren ons mee op een wandeling in zijn tuinen van de verbeelding.

Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België
Regentschapstraat 3 - 1000 Brussel
Gesloten, op maandag
www.fine-arts-museum.be