De Haut-Rhin, land van kunst, geschiedenis en gastronomie

De Haut-Rhin, land van kunst, geschiedenis en gastronomie
(http://www.tourisme68.com)

Je hoeft geen geschiedenisfreak te zijn om bij je eerste bezoek aan de Elzas op te merken dat de streek een rijk verleden heeft. Positieve en ook minder positieve gebeurtenissen hebben van de Elzas een streek gemaakt met een robuuste identiteit De wieg van een aantal belangrijke figuren stond in de Elzas. Het wijdverspreide gebruik van het dialect is waarschijnlijk een van de meest zichtbare uitingen van de liefde die de Elzassers nu eenmaal voor hun streek hebben, versterkt door een specifiek recht dat in heel wat domeinen geldt.

De Elzas is eveneens een gebied van kunst en cultuur waar een openheid van geest en een onuitputtelijke creativiteit van de kunstenaars de inspiratie aanwakkert. De volkskunst en de schone kunsten van de Elzas getuigen van een rijke variatie. Laten we ook de burgerlijke architectuur van heel wat gebouwen uit de renaissance en het classicisme niet vergeten, evenals de militaire architectuur die de uiterst strategische ligging van de Elzas in Europa extra onderstreept. Ook in de religieuze monumenten schuilen architecturale parels.

Ten slotte geven de traditionele woningen en boerderijen door hun rijkdom en verscheidenheid een duidelijk beeld van de geografische en culturele diversiteit van de Elzas.

In deze reportage houden we ons exclusief bezig met de opmerkelijkste plaatsen in het departement van de Haut-Rhin (tussen Colmar en Mulhouse)

Het inspirerende Colmar (www.ot-colmar.fr)

In het hart van de Elzas en op het kruispunt der culturen vertolkt Colmar de wording van 20 eeuwen geschiedenis. Met zijn vermaard verleden geeft deze stad bewust en in overvloed een uitzonderlijk rijk erfgoed door. De tradities zijn er sterk aanwezig en de stad weet van zijn opmerkelijke erfenis de spil van zijn toekomst te maken.
Colmar is met zijn zachte en gematigde microklimaat dat het natuurlijke milieu nog harmonieuzer maakt, het centrum van de Elzas wijnen (zie hoofdstuk speciaal over de Elzas wijnen). De stad is rijk aan natuurlijke en historische bezienswaardigheden en biedt zijn gasten schilderachtige wijken die de eeuwige sfeer uitademen van een stad van wijn, kunst en cultuur. Het museum Unterlinden herbergt in het bijzonder het beroemde retabel van Issenheim dat door Matthias Grünewald tussen 1510 en 1516 vervaardigd werd, een meesterwerk van de religieuze kunst. Verder kunt U er een mooie collectie Rijnlandse schilderijen en beelden uit het einde van de Middeleeuwen bewonderen, zonder de moderne kunst en voorwerpen uit het dagelijkse leven in de Elzas te vergeten (www.musee-unterlinden.com)

Het vindingrijke Mulhouse (www.tourisme-mulhouse.com)

Mulhouse is het belangrijkste centrum van de technische musea in Frankrijk. Deze energieke stad zit vol nieuwe ideeën en heeft aan alle industriële avonturen van de moderne wereld deelgenomen.
Zeker niet te missen is het bezoek aan twee uitzonderlijke musea:

De Cité de l’Automobile, Musée National - Collection Schlump.
Een vroegere wolspinnerij uit de 19de eeuw herbergt de enorme automobielcollectie van de gebroeders Fritz en Hans Schlump. Deze 400 voertuigen geven op 17.000m², de geschiedenis van de auto weer, van 1878 tot heden. Zelfs zij die geen specifieke voorkeur voor auto’s aan de dag leggen, zullen net zo gefascineerd zijn als de liefhebbers. Volgens specialisten is deze collectie de grootste die er bestaat. (www.collection-schlumpf.com)

De Cité du Train – Musée Français du Chemin de Fer.
Dit in 1979 opgerichte en in 2005 gerenoveerd museum bezit een van de grootste Europese collecties op het gebied vazn de geschiedenis van de spoorwegen, met en hondrdtal locomotieven en vele voorwerpen. Het grote avontuur van de spoorwegen vanaf de 19de eeuw tot heden wordt getoond door oude treinen, waarmee U en reis door de tijd maakt. (www.citedutrain.com)

Wijn en gastronomie
Het hele jaar door vormen traditionele Elzasser feesten en activiteiten tal van gelegenheden om te proeven van gastronomische specialiteiten en gewoontes. Kerstmis in de Elzas is bijvoorbeeld niet hetzelfde zonder de beroemde Bredele, een kerstgebak in duizenden vormen en smaken. Een lange wandeling kunt u onmogelijk afsluiten zonder een goede boerenmaaltijd in een plattelandsherberg met taart uit de vallei, een slaatje, munsterkaas, kwarktaart, bosbessentaart of appeltaart. Een zondag zou zijn bekoring en gezelligheid verliezen zonder een Baeckeoffe (een groente- en vleesstoofpotje) of een traditionele zuurkool met vlees op Elzasser wijze. Langsheen verschillende gastronomische routes kunt u dit rijke culinaire patrimonium ontdekken. De “route van de gefrituurde karper” is een uitstekende aanleiding om het zuiden van de Elzas te verkennen. De “route van de zuurkool” is bekender en zal de liefhebbers van dat typische gerecht bekoren. En laten we de “route van de kaas” niet vergeten waardoor u uw tafelgenoten ongetwijfeld uitzonderlijke kaasschotels zult kunnen aanbieden! Deze bloemlezing aan smaken past perfect bij de wijnen uit de Elzasser wijnstreek waarvan de druivenrassen boeketten met een opmerkelijke variëteit bieden. De eenvoudigste manier om die te ontdekken, is de Elzasser Wijnroute volgen. Zoals hoger al aangegeven beperken we ons hier aan het deel van de wijnroute gelegen in het departement Haut-Rhin (gaande van de gemeente Ribeauvillé in het noorden tot Than in het zuiden.
Aangezien de Elzas beschermd wordt door de Vogezen tegen de invloeden van de oceaan, behoort deze streek tot een van de gebieden in Frankrijk met de minste neerslag (450 tot 500mm per jaar). Het zonnig droge en warme klimaat zorgen ervoor dat de druiven hier langzaam en gedurende een lange periode kunnen rijpen, waardoor de verfijnde aroma’s zich goed kunnen ontwikkelen. Geologisch gezien is de ondergrond van de Elzasser wijngaarden zeer uiteenlopend. Zo groeien de verschillende druivenrassen op bodems variërend van graniet, gneis, en leisteen tot kalk en zandsteen. We onderscheiden 7 verschillende druivensoorten: Pinot Blanc, Sylvaner, Muscat d’Alsace, Riesling, Tokay Pinot Gris, Gewurztraminer en Pinot Noir. Op het etiket A.O.C. Alsace staat gewoonlijk de naam van de druivensoort vermeld. Ook kan er een merknaam op staan of de vermelding Edelzwicker, waarmee aangeduid wordt dat de wijn een vermenging is van meerdere witte druivensoorten uit de Elzas. De A.O.C. Alsace Grand Cru wordt toegekend aan wijnen die aan bijzonder strenge kwaliteitseisen voldoen, met name wat betreft de gebiedsbegrensing, de natuuurlijke rijkdom van de wijn, de proeftechnische resultaten van de verplichte proeverij, enz. Overigens komen alleen wijnen van de Riesling, Gewurrztraminer, Tokay Pinot Gris en de Muscat voor deze appelation in aanmerking. Op het etiket moeten verplicht de druivensoort en het jaar vermeld staan, evenals de naam van een van de vijftig afgebakende buurtschappen die deze Appelation mogen voeren. Niet alleen de druivensoort maar ook de specifieke bodem bepaalt mede het uniek karakter van iedere Alsace Grand Cru.
Interessant dorpjes die de moeite waard zijn om te bezoeken:
Ribeauvillé: zeer toeristisch stadje met de drie kastelen van Ribeaupierre die op het stadje neerkijken (Girsberg, Saint-Ulrich en Haut-Ribeaupierre uit de 12de en 13de eeuw. Tour des Bouchers (slagerstoren), oude torens met ooievaarsnesten en resten van de vestingmuur.
Riquewihr: middeleeuwse en renaissancestad die wonderlijk genoeg bewaard is gebleven.
Kaisersberg: beroemd toeristisch stadje waarop de Mideeleeuwen en de Renaissance hun stempel hebben gedrukt. Oude vrijstad. Geboortehuis van Albert Schweizer.
Turckheim: toeristische trekpleister. Oude keizerlijke vrijstad (1354). Mooie huizen in Renaissancestijl. Ook het bezoeken waard is het oorlogsmuseum over de bevrijding van Colmar (de fameuze “Poche de Colmar”).
Guebwiller: de enige gemeente in de Elzas met 4 Grand Crus (Kessler, Kitterl, Saeringen Spiegel).
Enkele interessante wijn- alcoholstokerijen om te bezoeken:
G. Miclo, artisanale alcoholstokerij van “eau-de-vie de fruits” te Lapoutroie (in de buurt van Kaysersberg). Produceert een verscheidenheid aan vruchtenalcohols. Is ook producent van zijn eigen Vodka (www.distillerie-miclo.com)
Domaine Schlumberger in Guebwiller (www.domaine-schlumberger.com). Het enige domain dat 4 Grand Crus produceert. Wordt in België verdeeld door de grootwarenhuizen Delhaize.
Cave de Turckheim (www.cave-turckheim.com). Coöperatieve van het dorp. Eén van de belangrijkste producenten in de streek. Nederlandstalige documentatie verkrijgbaar.

Waar overnachten en degelijk eten:
Hotel/Restaurant/Spa “Le Chambard” (www.lechambard.fr) in Kaisersberg Charme hotel met Spa, zwembad en sauna. Gastronomisch restaurant en Winstub. Gelegen in het centrum het dorp.
Hotel Amiral 3*** in het centrum van Colmar (www.hotel-amiral-colmar.com). Ideaal als uitgangsbasis voor een bezoeken aan het oude Colmar.
Restaurant Morakopf in Niedermorschwihr (www.morakopf..fr). Op slechts een tiental kilometer van Colmar, beroemd voor zijn streekspecialiteiten en degelijke wijnkelder.
Hotel/restaurant “Au valet de Coeur” te Ribeauvillé (www.valetdecoeur.fr). Charme hotel net buiten de dorpskern van Ribeauvillé. Een vijftiental comfortabele kamers en een restaurant om « U » tegen te zeggen. Geraffineerde keuken met verse marktproducten. Mooi tuinterras.
Clubhouse van de Golf van Ammershwihr (www.golf-ammerschwihr.com). Voor de golfers een uitstekend moment om de toeristische activiteiten achterwege te laten en van een degelijke lunch te genieten.
Hotel/restaurant “Domaine du Lac” te Guebwiller (www.domainedulac-alsace.com). Zoals de naam het zegt een hotel gelegen aan een klein meer net buiten de dorpskern van Guebwiller. Moderne kamers met zicht op het meer, zeer design ingericht.